Zjawisko palenia papierosów przez młodzież ZSP Nr 1 w Chojnie - opracowanie ankiety
W listopadzie 2007 r. przeprowadziłam badania wśród młodzieży naszej szkoły dotyczące nikotynizmu. Narzędziem badań był kwestionariusz ankiety. W badaniu wzięło udział 298 uczniów naszej szkoły, co stanowi 91,4 % ogółu wszystkich uczniów. Uczestnicy ankiety odpowiadali na pytania samodzielnie, bez ingerencji nauczyciela wychowawcy i innych osób, zapewnioną mieli anonimowość, co podnosi wiarygodność otrzymanych wyników.
Przeprowadzając ankietę chciałam poznać rozmiar zjawiska palenia papierosów wśród uczniów naszej szkoły, ich opinię, postawy i zachowania wobec środków uzależniających jakimi są papierosy. Przeprowadzone badanie pozwoliło uzyskać odpowiedzi m. in. na pytania:
1) Jaka jest skala problemu nikotynizmu wśród młodzieży naszej szkoły?
2) Kiedy uczniowie najczęściej sięgają po pierwszego w życiu papierosa?
3) Jakie okoliczności wpłynęły na to, że młodzież zaczęła palić?
4) Czy palący uczniowie próbowali rzucić palenie?
5) Jakie jest zdanie uczniów na temat skutków palenia?
6) Dlaczego uczniowie niepalący nie sięgają po papierosy?
Niniejszy raport zawiera zestawienia liczbowe i graficzne otrzymanych wyników. Odpowiedzi respondentów podliczali uczniowie klasy I d.
Analiza materiału badawczego
Pytanie 1. Statystyka palenia.
Wykres 1 Statystyka palenia
Legenda:
1. tak, palę codziennie
2. tak, palę okazyjnie
3. nie, ale próbowałam/ próbowałem palić
4. nie, nigdy nie paliłem/ paliłam |
28 osób ankietowanych odpowiedziało że są stałymi palaczami, 49 osób z ogółu ankietowanych twierdzi, że pali okazyjnie. Około 74 % uczniów naszej szkoły twierdzi, że nie pali papierosów, choć 48 % tych uczniów stwierdziło, że próbowało palić.
Wykres 2 Statystyka palenia z podziałem na chłopców i dziewczęta
Legenda:
1. tak, palę codziennie
2. tak, palę okazyjnie
3. nie, ale próbowałam/ próbowałem palić
4. nie, nigdy nie paliłem/ paliłam
Uzyskane wyniki wskazują, że pali około 25% ogółu dziewcząt, podobnie jak i chłopców, przy czym zdecydowanie większa grupa chłopców, niż dziewcząt palących, opowiedziała się, że są stałymi palaczami, natomiast palące dziewczęta w większości twierdzą, że palą jedynie okazyjnie.
Wykres 3 Statystyka palenia z podziałem na klasy
Legenda:
tak, palę codziennie
tak, palę okazyjnie
nie, ale próbowałam/ próbowałem palić
nie, nigdy nie paliłem/ paliłam
Najwyższy odsetek palących respondentów jest wśród uczniów klas drugich.
Pytanie 2. Wiek, w którym respondenci po raz pierwszy zapalili papierosa.
Tabela 1. Wiek, w którym uczniowie po raz pierwszy zapalili papierosa
wiek |
% |
poniżej 11 lat |
9,3 |
11 – 12 lat |
8,7 |
13 – 14 lat |
36 |
15 – 16 lat |
31,5 |
17 - 18 |
14,5 |
Większość uczniów pierwszy kontakt z papierosem miała przed podjęciem nauki w szkole ponadgimnazjalnej. Niepokojącym zjawiskiem jest próba zapalenia pierwszego papierosa już w okresie nauki w szkole podstawowej – ten wiek podało 18% badanych.
Pytanie 3. Opinia respondentów dotycząca ich odczuć po zapaleniu pierwszego papierosa.
Wykres 4 Czy „smakował” Ci pierwszy papieros
Pytanie 4. Opinia respondentów na temat powodów zapalenia pierwszego papierosa.
Wykres 5 Opinia respondentów na temat przyczyn zapalenia pierwszego papierosa
Legenda:
1. chęć sprawdzenia jak smakuje papieros
2. chęć poczucia się doroślejszym
3. namowa kolegów
4. inne
Głównym powodem pierwszej próby zapalenia papierosa, na który wskazywali badani, była ciekawość. Dużą liczbę wskazań uzyskała kategoria inne, gdzie uczniowie podawali powody typu: problemy, stres, złość, nerwy itp.
Pytanie 5. Opinia respondentów na temat okoliczności w jakich najczęściej sięgają po papierosy.
Wykres 6 Najczęstsze powody sięgania po papierosy przez palących uczniów
Legenda:
1. w domu
2. podczas wycieczek szkolnych,
3. w szkole,
4. podczas imprez, dyskotek
5. nie wiem
Najczęstsza okazją do palenia papierosów, wg respondentów, są spotkania towarzyskie, imprezy.
Pytanie 6. Podejmowane próby rzucenia palenia.
74,3 % palących respondentów stwierdziło, że podejmowało próby rzucenia palenia.
Pytanie 7. Opinia respondentów dotycząca powodów, które skłoniłyby ich do porzucenia palenia.
Wykres 7 Powody, dla których respondenci porzuciliby palenie papierosów
Największą liczbę wskazań otrzymała odpowiedź 1, czyli pogorszenie stanu zdrowia. Wśród innych powodów respondenci podawali: brak pieniędzy, chęć rzucenia, ukochana osoba.
Pytanie 8. Statystyka palenia papierosów przez rodziców/ opiekunów respondentów.
68,2% badanych uczniów podało, ze ich rodzice/ opiekunowie palili bądź palą papierosy.
Pytanie 9. Opinia respondentów na temat szkodliwości palenia.
95,8% badanych uczniów uważa, że palenie jest szkodliwe dla zdrowia. Ciekawe jest, że około 91% uczniów, którzy deklarują się jako palący papierosy też stwierdza, ze palenie szkodzi zdrowiu.
Pytanie 10. Opinia respondentów na temat palenia.
81,8% badanych uczniów zdecydowanie stwierdziło, że palenie papierosów nie pomaga w nawiązywaniu kontaktów, zabawie, czy skupieniu uwagi na czymś. Pozytywnym jest fakt, że młodzież w paleniu nie postrzega tego typu korzyści.
Pytanie 10. Opinia respondentów dotycząca stosunku palących do niepalących.
81,8% badanych uczniów stwierdziło, że niepalący nie są dyskryminowani z tego powodu.
Pytanie 11. Opinia respondentów na temat stosunku do palącej osoby.
98,3% badanych zdecydowanie stwierdziło, że paląca koleżanka/kolega nie imponuje im bardziej niż inni.
Pytanie 12. Opinia niepalących respondentów na temat przyczyn niepalenia przez nich papierosów.
Pytanie miało charakter otwarty. Ankietowani wskazali powody tego, że nie palą, wśród których wymieniane były:
- palenie bardzo szkodzi zdrowiu,
- brak chęci palenia,
- nie znoszą ludzi palących, dymu tytoniowego i zadymionych pomieszczeń,
- palenie przeszkadza w uprawianiu sportu,
- szkoda pieniędzy,
- palenie źle wpływa na samopoczucie, kondycję fizyczną, urodę,
- palenie to idiotyzm,
- palenie nie pomaga w życiu.
Wnioski:
Analiza wyników pozwala wysnuć wnioski, iż palenie papierosów wśród młodzieży jest zjawiskiem obecnym (26,4%), jednak optymizmem napawa fakt, że niepalenie preferuje zdecydowanie większa grupa młodzieży (73,6%).
Należy szczególny nacisk położyć na kampanię antynikotynową w klasach drugich.
Prywatki i spotkania towarzyskie są miejscem, gdzie młodzież najczęściej sięga po papierosy. Ważna rola przypada tu wychowawcom, którzy powinni wskazywać młodzieży zdrowe i atrakcyjne formy spędzania wolnego czasu. Zjawisko palenia tytoniu wśród młodzieży ma głównie charakter grupowy. Nie jest to najczęściej nałóg nikotyny, ale wynika z preferowanego i akceptowanego stylu bycia u pewnej części młodzieży. Brak wyrobionych alternatywnych form spędzania wolnego czasu, rodzi często spotykany styl życia młodzieży połączony z paleniem papierosów.
Poprzez edukację prozdrowotną młodzieży należy dotrzeć także do rodziców uświadamiając im problem "biernego palacza".
Budującym wydaje się fakt, iż ponad 95% respondentów uważa nałóg palenia papierosów za szkodliwy,
Na podstawie wyników liczbowych można powiedzieć, że młodzież w paleniu nie widzi korzyści – 81,8 % stwierdza, że palenie papierosów nie ułatwia nawiązywania kontaktów, zabawie, skupieniu uwagi.
91 % deklarujących się uczniów jako palących papierosy twierdzi, że palenie papierosów jest szkodliwe dla zdrowia i pomimo tej wiedzy palą. Powinny być więc wykorzystane wszelkie możliwe sposoby ukazywania wartości życia bez papierosa np. poprzez prezentowanie osobistości świata polityki, nauki, sztuki, które nie palą i wypowiadają się przeciw paleniu - mogą stać się pozytywnym wzorcem do naśladowania.
Opracowała: Anna Krzemińska
powrót
|
